19 października 2024 r.
godzina 12:00
Katowice, Rynek

Kim jesteśmy?

Jesteśmy stąd!

Tu jest nasze miejsce do życia – Śląskie. Kochamy nasze miasta, dzielnice, ogrody i parki, skwery i ogródki działkowe. Patrzymy z uwagą na lokalną historię i jej pozostałości – zarastające nieużytki, dziczejące hałdy. Honorujemy wspaniałe i  jednocześnie trudne dziedzictwo przeszłości naszego regionu, widząc wyzwania obecnych czasów. Uważamy, że dzisiaj, w XXI wieku, wszyscy na terenie województwa śląskiego zasługujemy na kwitnące życie w czystym, zdrowym i bogatym przyrodniczo środowisku.

Jesteśmy głosem ludzi tu mieszkających

dotąd nie słuchanym, ignorowanym przy podejmowaniu większych i mniejszych decyzji. Jesteśmy także głosem przyrody, która tutaj – na Śląsku i w Zagłębiu – często pozostaje bez ochrony. Kiedyś przegrywała z interesami przemysłu ciężkiego i wydobywczego, teraz przegrywa z interesami Inwestorów i krótkowzrocznym Planowaniem Rozwoju naszych miast.

Wierzymy, że

niegdyś czarne serce może stać się zielonym sercem Polski, pulsującym życiem i nadzieją. To codzienny kontakt z naturą daje nam energię do życia i działania, dlatego stajemy na straży jej dobra. Wierzymy, że nasze miasta i ulice mogą być zielone, zdrowe, przyjazne i działamy w tym kierunku.

Koalicję Śląskie Kwitnące zainicjowała Fundacja Rzecz Społeczna, a w jej skład wchodzą inicjatywy oddolne, organizacje, ruchy społeczne oraz mieszkańcy i mieszkanki woj. śląskiego.

Dążymy do systemowych zmian dla dobrostanu środowiska i społeczeństwa.

Jesteśmy apolityczni. Koalicja Śląskie Kwitnące nie udziela poparcia żadnym osobom kandydującym ani nie promuje żadnych partii bądź komitetów wyborczych.

Czego chcemy?

Chcemy, aby nasze miasta były zrównoważone, zielone, dbające o więzi społeczne, dbające o dobrostan mieszkanek i mieszkańców, różnorodne i dumne. Chcemy mieć realny wpływ na nasze otoczenie. Chcemy władzy, która służy – słucha, szanuje i reprezentuje interesy wszystkich mieszkanek i mieszkańców, ułatwia ich udział w decyzjach dotyczących najbliższego otoczenia, a także wspiera więzi społeczne. Dążymy do tego, by nasze postulaty zostały ujęte w dokumentach strategicznych miast GZM i regionu. i xddd

Postulaty dla regionu

Zieleń w miastach traktowana priorytetowo i kompleksowo
Systemowe wprowadzanie Błękitno-Zielonej Infrastruktury (BZI) czyli sieci terenów pokrytych roślinnością lub wodą oraz rozwiązań bazujących na przyrodzie powinno być priorytetowym działaniem w najbliższych latach w naszych miastach. BZI służy adaptacji do zmian klimatu poprzez zatrzymanie wody deszczowej w miejscu opadu, zmniejszenie skutków suszy, łagodzenie klimatu lokalnego, zmniejszenie zjawiska miejskiej wyspy ciepła. Wpływa także korzystnie na jakość powietrza atmosferycznego. Przynosi szereg korzyści społecznych, takich jak poprawa zdrowia i samopoczucia mieszkańców, zmniejszenie kosztów związanych z budową i zarządzaniem kanalizacją deszczową, odprowadzaniem wody.

Jak to zrobić?
  1. Uregulować sytuację prawno-planistyczną, w tym:
    a) zinwentaryzować wszystkie:
    – tereny spełniające kryteria w nowej definicji  „obszaru zieleni publicznej” (art. 2 pkt 25 Ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym) wraz z informacją o stanie własności terenu, przeznaczeniem w studium oraz w Miejscowym Planie Zagospodarowania Przestrzennego (o ile jest) oraz ocenić stopień zaspokojenia przez nie potrzeb społecznych;
    – tereny przeznaczone w dotychczasowych studiach uwarunkowań i miejscowych planach na cele terenów zieleni (w tym urządzonej i naturalnej lub ekologicznej), rekreacyjne, leśne lub rolne – trwałe użytki zielone, tzw. ciągi lub pasma ekologiczne (z reguły doliny) wraz z informacją o stanie zagospodarowania;
    b) zapewnić dostępność obiektów i obszarów przeznaczonych na BZI (np. poprzez wykup terenów lub przeznaczenie terenów na BZI – tereny przeznaczone na gromadzenie wody deszczowej, nie do zabudowy, narzucone nawierzchnie przepuszczalne itp w dokumentach planowania przestrzennego gminy).
  2. Zadbać o zwiększenie terenów zieleni w miastach poprzez działania planistyczne zakazujące zabudowywania działek w obrębie strefy śródmiejskiej oraz zmniejszania powierzchni biologicznie czynnej obejmujące wymogi dotyczące obowiązku zachowania niezmniejszonej ilości zieleni na działkach poprzez zastosowanie rozwiązań kompensacyjnych jak: zielone dachy, zielone ściany (pnącza), zielone torowiska itp.
  3. Objąć czynną ochroną (poprzez zapisy w dokumentach planistycznych w tym dotyczących warunków zabudowy) tereny o nieuszczelnionej powierzchni, wprowadzać powierzchnie bioretencyjne w rozwiązaniach przestrzeni publicznych, ochronę terenów zalewowych, renaturyzację rzek oraz budować małe zbiorniki retencyjne.
  4. Zinwentaryzować zieleń istniejącą ze szczególnym naciskiem na drzewostan i roślinność samoistnie się odradzającą na terenach opuszczonych przez przemysł.
  5. Ochronę istniejącego drzewostanu potraktować priorytetowo na wszystkich etapach uzgadniania dokumentacji inwestycyjnych. Wprowadzić konieczność konsultacji społecznych oraz eksperckich (weryfikacja projektów zakładających wycinkę drzew pod kątem możliwości uniknięcia jej).
  6. Dopilnować czynnej ochrony zieleni spontanicznej (tzw. czwartej przyrody) przed zabudową i eksploatacją z dopuszczeniem udostępnienia ich w formie rekreacji dla społeczeństwa. 
  7. Wprowadzić „Standardy dotyczące zieleni w miastach” obejmujące wszystkie aspekty postępowania z zielenią w trakcie procesów inwestycyjnych: ochrona istniejącej zieleni na placu budowy, pielęgnacja, w tym zasady cięcia oraz zakładanie nowych terenów zielonych.
  8. Ustanowić Biuro Miejskiego Ogrodnika z kompetencjami i narzędziami do koordynacji działań poszczególnych działów w Urzędzie Miejskim. Biuro Miejskiego Ogrodnika miałoby głównie diagnozować potrzeby, opiniować projekty, wytyczać cele dotyczące zieleni i lobbować na jej rzecz, być pośrednikiem między prezydentem a społeczeństwem.
  9. Utworzyć Platformę Informacyjną odnośnie zieleni w miastach (wszelkich ingerencji w przyrodę). Powinna to być jedna platforma, na której mieszkańcy znajdą wszystkie złożone wnioski o decyzję o wycince drzew, a także planowane przez jednostki samorządowe czy spółdzielnie mieszkaniowe cięcia pielęgnacyjne drzewostanu, nasadzenia kompensacyjne czy inne działania.
Konsultacje społeczne zapewniające realny udział mieszkanek i mieszkańców w decyzjach podejmowanych przez urzędy
Przeprowadzenie konsultacji społecznych nie powinno ograniczać się tylko do przedstawienia i opiniowania gotowych planów. Konsultacje powinny być procesem diagnozowania potrzeb mieszkańców w obszarze, w którym w przyszłości podejmowane będą decyzje publiczne, a propozycje rozwiązań wypracowywane są wspólnie z mieszkańcami od początku do końca procesu decyzyjnego. Istotą konsultacji społecznych jest poznawanie perspektyw i potrzeb społeczeństwa i wspólny namysł nad konkretnymi rozwiązaniami i działaniami, które pozwolą realizować zróżnicowane potrzeby mieszkańców.

Jak to zrobić?
  1. Wszystkie konsultacje poprzedzać ogólnodostępną informacją (przykładowo: na konkretnej stronie w portalu internetowym danego urzędu, w lokalnych mediach – prasa, radio, TV; w miejskich systemach informacyjnych (cyfrowe ekrany, SMS czy wyświetlacze w autobusach), na słupach, na przystankach, na klatkach schodowych, w kościołach, w domach kultury/bibliotekach) z co najmniej miesięcznym wyprzedzeniem, klarownie przedstawiać ich temat/zakres oraz udostępniać dokumentację.
  2. Dostosować język i formę Biuletynu Informacji Publicznej do zwykłych, przeciętnych odbiorców, nie zaś ekspertów w danym temacie.
  3. Zapewnić możliwość udziału w konsultacjach osobom, których dana decyzja dotyczy, ze szczególnym uwzględnieniem grup, które  najmocniej odczują skutki planowanych zmian.
  4. Konsultacje prowadzić w taki sposób, aby mieszkanki/mieszkańcy w prosty sposób mogli przedstawiać swoje oczekiwania oraz powinny trwać tak długo, aż wszystkie strony dojdą do porozumienia.
  5. Wynik konsultacji powinien być wiążący dla urzędu – konsultacje od poziomu rad dzielnic powinny być podstawą jakichkolwiek ingerencji w tkankę miejską.
Inwestycje miejskie przeprowadzane w zgodzie z zasadami zrównoważonego rozwoju

System planowania miasta ma na celu zapewnienie ładu przestrzennego i równego dostępu do usług publicznych przy zachowaniu zasad zrównoważonego rozwoju – uwzględniającego czynniki środowiskowe, finansowe i społecznej odpowiedzialności. Odpowiedzialne i zrównoważone planowanie przestrzenne ogranicza rozlewanie się miasta na przedmieścia, chroniąc przed nową zabudową najbardziej cenne przyrodniczo i najgorzej skomunikowane tereny. Wskaźniki zagospodarowania przestrzennego i planistyczne powinny być tak dobierane, by dbać o dobrostan ludzi i przyrody w oparciu o najbardziej aktualną wiedzę z dziedziny urbanistyki, transportu, socjologii i ochrony środowiska.

Promowanie sąsiedztwa i wspólnotowości – wspieranie integracji mieszkańców dla budowy społeczeństwa obywatelskiego
Społeczeństwo obywatelskie to odpowiedź na problem wyuczonej bezradności, braku zainteresowania oraz braku odpowiedzialności mieszkańców/mieszkanek wobec swojego najbliższego otoczenia. Zapoznanie się z sąsiadami, budowanie relacji, uświadomienie sobie wspólnych potrzeb oraz wzajemne wspieranie się w rozwiązywaniu problemów dotyczących okolicy powodują powrót do uczestnictwa w życiu społecznym i odzyskanie sprawczości.

Jak to zrobić?
  1. Tworzyć centra społeczne dostępne dla każdego, także niezrzeszonego mieszkańca. Nieodpłatnie udostępniać istniejące domy i ośrodki kultury dla inicjatyw mieszkańców na określonych warunkach; ich ofertę budować na podstawie potrzeb mieszkańców; promować organizowane wydarzenia w grupach, do których są one adresowane.
  2. Ogródki działkowe (ROD) – zachować, zabezpieczyć, chronić.
  3. Upowszechniać ogrody społeczne jako łatwo dostępne dla mieszkańców, możliwe do samodzielnego zakładania, uwzględnione w dopuszczalnych lub wymaganych strefach w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego.
  4. Urzędy Miast edukują spółdzielnie mieszkaniowe odnośnie udostępniania terenów zielonych mieszkańcom.
Edukacja ekologiczna i zdrowotna współtworzy społeczeństwo świadome roli, jaką przyroda odgrywa w naszych miastach
Edukacja ekologiczna pomaga zauważyć otaczającą przyrodę, zrozumieć otoczenie, złożoność i współzależności w ekosystemach i nawiązać z naturą silniejszą więź. Badania psychologiczne wskazują, że najlepsze efekty edukacji ekologicznej zostają osiągnięte podczas bliskiego kontaktu ze środowiskiem naturalnym.

Jak to zrobić?
  1. W celu wzmocnienia świadomości ekologicznej, aktywności obywatelskiej i zaangażowania uczniów i uczennic w działania na rzecz ich otoczenia zachęcać dzieci młodzież (w ramach zajęć szkolnych i indywidualnych działań) do poznawania lokalnej przyrody, np. poprzez “zielone” lekcje, “biodróże”, pikniki, kąpiele leśne, gry terenowe, założenie i prowadzenie ogrodu przyszkolnego, łąki kwietnej, ogrodu deszczowego itp.
  2. Promować zdrowy tryb życia za pomocą nowoczesnych środków przekazu – internet, media społecznościowe, jak również poprzez organizowanie prelekcji, akcji informacyjnych, wystaw w plenerze bazujących na połączeniu nauki oraz sztuki.
  3. Rozpowszechniać praktyki oszczędnego zużywania energii i wody, aby korzystanie z prądu i ciepła nie przerosło naszych możliwości finansowych oraz było przyjazne środowisku; ponadto zwrócić uwagę społeczeństwa na skutki nadmiernego zużywania wody z wodociągów.
  4. Przeprowadzać kampanie informacyjne odnośnie nadmiernego konsumpcjonizmu, mającego katastrofalny wpływ na stan środowiska naturalnego.

Postulaty dla miast GZM

Katowice

1. Pozostawienie przestrzeni dla dzikiej przyrody na terenie miasta, pozostawienie naturalnych terenów zielonych, nie przekształcanie ich w parki.
2. Lepsze zadbanie o już istniejące parki, w sposób zbliżony do naturalnego. Nie dla woliery dla ptaków egzotycznych i sztucznej rzeki w Parku Kościuszki.
3. Odpowiednie zabezpieczenie drzew, podczas przeprowadzania różnego rodzaju prac ziemnych, związanych z powstającymi na terenie miasta inwestycjami.
4. Renaturyzacja rzeki Mlecznej, przywrócenie meandrowania, ochrona terenów podmokłych na terenie Zarzecza, ograniczenie zabudowy dzielnicy.
5. Zabudowa miasta na podstawie Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego.

Chorzów

1. Wszystkie decyzje samorządu związane z zagospodarowaniem przestrzeni miejskiej podejmowane w taki sposób, by prowadziły do zmniejszenia zanieczyszczenia środowiska (wody, powietrza i gleby).
2. Zapewnienie mieszkańcom życia w bezpiecznych i godnych warunkach, tzn. czystych i zdrowych przestrzeniach z dostępem do zieleni, czystej energii i z dala od miejskich wysp ciepła; w szczególności poprzez inwestycje w obszary mieszkalne będące sercem śląskich miast – tj. familoki, osiedla robotnicze i kamienice.
3. Monitoring zanieczyszczenia wód, gleb i powietrza, w szczególności w pobliżu zakładów przemysłowych, elektrociepłowni, oczyszczalni ścieków i spalarni odpadów.
4. Włączenie mieszkańców i mieszkanek miast w zarządzanie miastem, poprzez uczciwy i transparentny proces konsultacji oraz zwoływanie narad społecznych, a minimum …

Ruda Śląska

1. Ochrona i oczyszczanie zbiorników wodnych, w szczególności powstałych po wydobyciu węgla.
2. Ochrona i odbudowa ekosystemów rzecznych, w tym redukcja zrzutów zanieczyszczeń do rzek o 70%.
3. Rekultywacja hałd poprzemysłowych w taki sposób, aby minimum 50% obszaru zostało przywrócone społecznościom lokalnym (poprzez parki i centra społeczne); koncepcja takiego obszaru wypracowana z lokalną społecznością (np. tzw. “Osadników”).
4. Wszystkie decyzje samorządu związane z zagospodarowaniem przestrzeni miejskiej podejmowane w taki sposób, by prowadziły do zmniejszenia zanieczyszczenia środowiska (wody, powietrza i gleby).

Siemianowice Śląskie

1. Utworzenie zielonego budżetu obywatelskiego.
2. Zastosowanie właściwych zapisów w umowach z wykonawcami inwestycji.
3. Zabezpieczenia zieleni miejskiej przed zniszczeniem pod groźbą kary finansowej oraz egzekwowanie kar.
4. Kontrola przeprowadzania inwestycji przez Inspektora ds. zieleni.
5. Informowanie mieszkańców o planowanych działaniach na terenach zieleni miejskiej na etapie przed organizacją przetargu.
6. Tworzenie sieci małej retencji terenowej.

Tarnowskie Góry

1. Zachowanie ochrony wszystkich ośmiu lip drobnolistnych wchodzących w skład pomnika przyrody „Park Kunszt”.
2. Utworzenie użytku ekologicznego na terenie stawów w Rybnej – jedynego stanowiska występowania chronionego kumaka nizinnego w Tarnowskich Górach.
3. Ograniczenie wycinki drzew w Tarnowskich Górach do niezbędnego minimum.
4. Rozwieszenie kilkuset skrzynek drewnianych stanowiących miejsce rozrodu i schronienie dla ptaków, owadów i nietoperzy. Te działania poprawią ochronę nietoperzy na terenie ich drugiego największego miejsca zimowania w Polsce – Obszaru Natura2000 „Podziemia tarnogórsko-bytomskie”.

Nasze działania

Kontakt

Marsz Śląskiej Przyrody: Emilia Opieka (emilia@rzeczspoleczna.pl) Barbara Wojtaszek (barbara@rzeczspoleczna.pl)

Opiekunka koalicji Śląskie Kwitnące: Monika Sekuła (monika@rzeczspoleczna.pl)

Poparcie postulatów i dalsza koalicja: Barbara Wojtaszek (barbara@rzeczspoleczna.pl)

Kampanie miejskie/działania lokalne: Joanna Machowska (joanna.machowska.ikz@gmail.com) tel.609-499-089

Media: Emilia Opieka (emilia@rzeczspoleczna.pl)

Kontakt ogólny: slaskiekwitnace@gmail.com

person holding brown and black frog

Napisali o nas

Śląskie Kwitnące w mediach

Śląska Opinia
Śląska Opinia

„Około 30 ruchów społecznych walczących o ekologię i ochronę środowiska zawiązało koalicję. Teraz wspólnie zamierzają domagać się od władz swoich miast większej ilości zieleni i tego, żeby te miasta były po prostu bardziej przyjazne dla mieszkańców. Wystosowały też pięć postulatów.”

TVS

„Około 30 ruchów społecznych walczących o ekologię i ochronę środowiska zawiązało koalicję. Teraz wspólnie zamierzają domagać się od władz swoich miast większej ilości zieleni i tego, żeby te miasta były po prostu bardziej przyjazne dla mieszkańców. Wystosowały też pięć postulatów.”

TVS

Poparli nas